Viết miễn phí là khi bạn gửi bài viết cho tạp chí online và website của các cây viết khác nhưng không có nhuận bút. Hoặc bạn có thể tham gia sản xuất nội dung cho các dự án, tổ chức sức khỏe phi lợi nhuận.
Câu hỏi đặt ra là: cây viết mới có nên viết miễn phí một vài bài viết để nâng cao kỹ năng viết và tích lũy kinh nghiệm trước khi tiếp cận khách hàng không? Nếu có thì bao nhiêu là đủ và bạn nên dừng lại lúc nào để thực sự bắt đầu sự nghiệp viết lách tự do?
Mục lục bài viết
Viết miễn phí là cơ hội để cây viết mới bắt đầu sự nghiệp viết lách tự do
Viết miễn phí cho bạn có cơ hội luyện viết và nâng cao kỹ năng viết, đặc biệt khi bạn chưa có điều kiện xây dựng website cá nhân. Thậm chí, nếu đã có và xuất bản đều đặn các bài viết trên website cá nhân rồi, việc viết bài miễn phí vẫn giúp bạn trải nghiệm quy trình làm việc với khách hàng. Bạn sẽ biết cách gửi email, giao tiếp với khách hàng, tìm kiếm ý tưởng và triển khai văn phong phù hợp với đối tác.
Hơn nữa, khi viết bài miễn phí, bạn sẽ được góp ý về cả kỹ năng viết cũng như kiến thức chuyên môn từ biên tập viên và các thành viên cố vấn của dự án, tổ chức.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể nâng cấp nhiều kỹ năng bên lề khác như thiết kế, marketing, quản lý công việc, điều phối nhân lực… khi tham gia các dự án hoặc tổ chức lớn.
Thay vì tiếp cận khách hàng ngay từ lúc bắt đầu, kinh nghiệm viết miễn phí sẽ giúp hồ sơ năng lực của bạn đẹp hơn. Bạn có thể gửi những bài viết được đăng trên tạp chí online hoặc website của cây viết khác, của dự án bạn tham gia cho khách hàng. Đây chính là điểm sáng để bạn chứng minh được năng lực của bản thân và tiếp cận khách hàng thành công.
Ngoài ra, viết miễn phí còn cho bạn cơ hội kết nối với các cây viết giàu kinh nghiệm, các chuyên gia sức khỏe và thành viên của dự án. Biết đâu, chính những mối quan hệ này sẽ giới thiệu cho bạn cơ hội việc trong tương lai vì họ thấy được sự chuyên nghiệp và tiềm năng ở bạn.
Cuối cùng, hãy thử so sánh mức nhuận bút rẻ mạt, 30.000 – 40.000 VNĐ cho bài viết 1000 từ với cơ hội viết miễn phí. Bạn lựa chọn thế nào? Mình sẽ chọn viết miễn phí. Cho dù không có nhuận bút, mình vẫn cảm thấy viết miễn phí thoải mái và xứng đáng hơn so với việc hợp tác với những khách hàng không coi trọng con chữ. Hơn nữa, nếu tham gia các dự án và tổ chức sức khỏe phi lợi nhuận, bạn thậm chí còn cảm thấy tự hào khi được cống hiến cho cộng đồng.
Nhưng viết miễn phí không phải lúc nào cũng tốt
Không phải cây viết mới nào cũng lựa chọn viết miễn phí ở giai đoạn đầu của hành trình viết lách tự do. Bạn biết vì sao không? Vì viết miễn phí tiêu tốn thời gian và công sức của bạn, đặc biệt khi chủ đề nội dung bạn phụ trách không phải thị trường ngách mà bạn muốn theo đuổi. Thay vì dành thời gian tìm kiếm khách hàng, bạn lại phải tham gia các cuộc họp, thảo luận của dự án. Thay vì tập trung nghiên cứu lĩnh vực sức khỏe muốn theo đuổi, bạn lại được phân công sáng tạo nội dung về chủ đề khác.
Mình từng tham gia dự án sức khỏe cộng đồng Vietnam Health Literacy. Nội dung dự án không có thị trường ngách mà mình theo đuổi là sức khỏe phụ nữ – trẻ em. Vì vậy, mình đã tham gia vào nhiều chủ đề không phải sở trường như COVID-19, vận động thể chất, da liễu… Chính điều này đã khiến mình cảm thấy đuối sức sau vài tháng tham gia.
Đâu là điểm dừng đúng lúc dành cho cây viết mới?
Viết miễn phí là lựa chọn tốt để bạn bắt đầu hành trình viết lách tự do khi bạn chưa có kinh nghiệm. Nhiều học viên trong khóa Mentoring 1:1 của mình cũng lựa chọn cách này. Tuy nhiên, viết miễn phí chỉ là đòn bẩy, là một khoảng thời gian cống hiến vì cộng đồng chứ bạn không thể viết miễn phí cả đời. Vì vậy, bạn cần sáng suốt nhận biết điểm dừng, để chuyển từ giai đoạn miễn phí sang trả phí. Có như vậy, bạn mới thực sự sống được với nghề viết.
Bạn có thể tham gia dự án viết phi lợi nhuận 3 tháng trước khi bắt đầu tìm kiếm cơ hội kiếm tiền. Nhưng cũng có cây viết khác chỉ dành 2 tuần để hợp tác 2 – 3 bài viết miễn phí với các tạp chí online. Bởi lẽ không có điểm dừng hay mốc thời gian chung cho tất cả mọi người. Bạn phải tự xác định điểm dừng phù hợp với bản thân.
Dấu hiệu giúp bạn xác định được đúng thời điểm nhấn nút “stop” là cảm giác sẵn sàng. Bạn cảm thấy tự tin hơn với năng lực của bản thân, đã đủ sẵn sàng và chủ động để bắt đầu tìm kiếm khách hàng thực sự – những người trả tiền cho con chữ của bạn. Ngoài ra, bạn có thể đánh giá xem kỹ năng viết đã cải thiện như thế nào và hồ sơ năng lực đã đẹp hơn chưa.
Tìm kiếm cơ hội viết miễn phí xứng đáng
Bạn hãy lựa chọn những tạp chí, website, dự án, tổ chức sức khỏe lớn và uy tín để gây ấn tượng tốt với khách hàng mà bạn tiếp cận sau này. Tiêu chí quan trọng hơn là đơn vị cộng tác có chủ đề nội dung trùng với thị trường ngách bạn muốn theo đuổi. Bạn định hướng trở thành cây viết về da liễu nhưng lại viết bài miễn phí về sức khỏe trẻ em thì đâu thể khiến portfolio của bạn đẹp hơn, đúng không? Ngoài ra, cho phép hiển thị thông tin của bạn cũng là một tiêu chí cần cân nhắc khi lựa chọn đơn vị viết bài miễn phí.
Dưới đây là một số trang báo, website và tổ chức sức khỏe chào đón các bài viết miễn phí:
- Tạp chí Phụ nữ Her
- Website Sổ tay làm mẹ về Sức khỏe Phụ nữ Trẻ em
- Tổ chức sức khỏe phi lợi nhuận Y học Cộng đồng
- Ivolunteer Vietnam: Đơn vị chuyên chia sẻ các cơ hội cộng tác, tình nguyện cho giới trẻ
Nếu bạn muốn tìm hiểu cách tiếp cận và viết bài cho các trang báo điện tử, đừng bỏ qua khóa học MIỄN PHÍ này nhé!