Đâu là thời điểm thích hợp để trở thành freelance writer?

Thời điểm mình quyết định chuyển hướng sang công việc viết lách tự do là sau khi tốt nghiệp đại học và đi làm được 1 năm. Với nhiều người, thời điểm này thật dở dang và sai lầm, bởi lẽ chỉ cần cố gắng thêm 10 tháng nữa thôi, mình sẽ có tấm bằng Thạc sĩ. Vậy mà mình lại bỏ dở giữa chừng. Nhưng bản thân mình không hối hận và mình tin đó là thời điểm phù hợp để trở thành freelance writer.

Vậy làm thế nào để nhận ra thời cơ vàng của bạn đang tới và không bỏ lỡ nó? Câu trả lời dựa vào 3 yếu tố: năng lực, điều kiện kinh tế và hoàn cảnh của bạn.

Năng lực

Freelance writer có thể xuất phát từ một ngành nghề không liên quan tới viết lách hoặc cũng có thể là những người đã có kinh nghiệm sáng tạo nội dung full-time cho các doanh nghiệp, tổ chức. Năng lực cần thiết để bạn xác định thời cơ vàng bởi lẽ càng có kinh nghiệm, càng vững vàng thì bạn càng tự tin vượt qua khó khăn và sống tốt với nghề viết tự do.

Nếu chưa gom đủ tự tin để một mình vận hành doanh nghiệp, bạn có thể lựa chọn con đường an toàn bằng cách viết bán thời gian (part-time) song song với công việc hiện tại, sau đó dần dần chuyển dịch sang làm việc tự do toàn thời gian (freelance writing). Cách này giúp bạn tích lũy kiến thức, rèn luyện kỹ năng cũng như tạo kết nối với độc giả, khách hàng trước khi thực hiện cú nhảy vọt.

Tuy nhiên, nếu bạn muốn chuyển mình mạnh mẽ ngay lập tức thì cũng đừng lo lắng. Năng lực có thể bồi đắp dần dần theo thời gian. Điều quan trọng là bạn phải xác định được con đường bạn sẽ đi. Kế hoạch luyện tập kỹ năng viết của bạn như thế nào? Bạn sẽ kết nối với ai để nhờ dẫn dắt và giúp đỡ? Bạn sẽ học thêm những kỹ năng, khóa học nào? Bạn đã hình dung được cách tìm kiếm cơ hội việc làm chưa?…

Mình muốn trở thành cây viết tự do từ ngay sau khi tốt nghiệp đại học. Nhưng thời điểm đó mình vẫn rất mông lung và lo lắng. Mình không biết liệu bản thân có đủ năng lực không, liệu nghề này có ổn định và vững bền không. Vì vậy, mình đã dành 1 năm đi làm full-time song song với việc âm thầm quan sát và tích lũy kinh nghiệm. Mình theo dõi các cây viết nổi tiếng để chắc chắn công việc này sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Mình biết bản thân phải làm gì nếu muốn trở thành freelance writer. Mình tiếp nhận bài học thành công, thất bại của các cây viết khác để có thể đi nhanh hơn và xa hơn họ.

Kiến thức, kinh nghiệm có thể học hỏi và bồi đắp nhưng nếu không có lộ trình rõ ràng, bạn sẽ rơi vào trăm mối tơ vò không lối thoát.

Điều kiện kinh tế

Điều kiện kinh tế có quyết định thời điểm bạn chuyển hướng công việc không? Có chứ, vì dù bạn làm nghề gì, mục đích chủ chốt vẫn là có được thu nhập xứng đáng. Thông thường, freelance writer sẽ thất nghiệp trong những tháng đầu tiên, đặc biệt với những cây viết hoàn toàn mới như mình. Khi đó, điều kiện kinh tế eo hẹp sẽ đẩy vào bạn rơi vào cơn hoảng loạn mang tên tiền bạc. Bạn sẽ sớm chán nản, mất niềm tin, bạn hoài nghi quyết định của bản thân là sai lầm và chấp nhận bán rẻ chất xám, con chữ cho những khách hàng không xứng đáng. Nếu cứ như vậy, chẳng sớm thì muộn, bạn sẽ tạm biệt công việc viết lách tự do và trở về làm nhân viên mẫn cán 8 tiếng ở công sở.

Vì vậy, trước khi quyết định trở thành freelance writer, hãy đảm bảo bạn không “chết đói” trong 3 – 6 tháng sắp tới. Nếu bạn có điều kiện kinh tế từ gia đình, đó là một thuận lợi. Nếu không, hãy tiết kiệm ngay từ bây giờ. Đừng để đồng tiền bóp nghẹt chất xám và con chữ của bạn, bạn xứng đáng được trả tiền để viết.

Mình luôn cảm thấy may mắn và biết ơn bố mẹ vì là chỗ dựa kinh tế vững chắc cho mình. Dù bố mẹ không ủng hộ nhưng họ vẫn sẵn sàng “nuôi” mình thêm 1 năm để mình chứng minh cho họ thấy quyết định của mình là chính xác. Bên cạnh đó, trước khi xin thôi việc 2 tháng, mình đã bắt đầu tích lũy một khoản tiết kiệm. Số tiền không lớn nhưng đủ để mình chi tiêu cá nhân, tham gia các khóa học nâng cao kỹ năng và không bị căng thẳng vì vấn đề tài chính.

Hoàn cảnh cá nhân

Bạn có thể quyết định thời điểm trở thành freelance writer dựa vào hoàn cảnh công việc hoặc gia đình của bạn. Có người trở thành cây viết tự do khi không thể tiếp tục chịu đựng môi trường làm việc độc hại. Có người lại quyết định thay đổi trong giai đoạn nghỉ việc, nuôi con nhỏ.

Mình quyết định dừng công việc bác sĩ full-time sau 1 năm bởi mình nhận ra công việc đó chắc chắn không phù hợp với mình. Mình không thể sống hạnh phúc và đam mê với công việc ấy. Đó là thời điểm mình sẵn sàng cắt bỏ tất cả xiềng xích và đối mặt với mọi thử thách phía trước. Mình tin mình có thể thành công và hạnh phúc khi lựa chọn con đường viết lách.

Sự thật là không có thời điểm vàng phù hợp với tất cả mọi người để chuyển hướng sang công việc viết lách tự do. Lựa chọn lúc nào phụ thuộc tất cả vào bạn. Bạn có thể trì hoãn hoặc hào hứng bắt tay thực hiện luôn, bạn có thể ao ước “biết thế làm sớm hơn” hoặc hụt hẫng vì vẫn chưa sẵn sàng. Dẫu thế nào, điều quan trọng nhất là bạn đã lựa chọn vã hãy chịu trách nhiệm với lựa chọn đó.

Thời điểm vàng có thể cho bạn sự tự tin và vững chắc để dấn thân vào công việc viết lách tự do nhưng bạn hoàn toàn có thể tự tạo ra thời cơ cho chính mình. Hãy tin vào bản thân, chỉ cần bạn muốn, mọi thứ đều có thể!